Tuesday, November 24, 2009

LEKA SAMPI KENA NYUNGGA KE ANAK MIT

Nyadi Tu Ke Munyi Leka Sampi Iya

Oh Hoi! Oh Hoi! Oh Hoi!
Sa, Dua, Tiga, Empat, Lima, Enam, Tuuuuuuujoh.
Ni kita Seragindi ke dulu ngaga ai ke bepati enda sebaka nanga?
Ni kita Seragindah ke dulu ngaga tanah ke betingkah nyadi kerapa?
Ni kita Seragindong ke dulu ngaga tanjong betuntong dua?
Ni kita Seragindie ke dulu ngaga hari ke terunji petang kelita?
Ni kita Seragindit ke dulu ngaga langit nungkat neraja?
Nyadi pagi tu kami meri bala anak kami mandi.
Kami endang nitih ka pekat, nitih ka adat.
Kami endang nitih ka adat kelia, adat menya.
Kami endang nitih ka adat aki, nitih ka adat ini kami.
Nya alai kami minta sida iya bidik, minta sida lansik.
Kami minta sida kaya, minta sida raja,
Kami minta sida iya jelai rita, tampak nama.
Kami minta sida lantang, minta sida senang.
Kami minta sida iya pandai, jauh pejalai.
Oh Ha!
Ni kita Raja Ikan, Raja Gamian?
Ni kita Raja Tapah, Raja Semah?
Ni kita Raja Adong, Raja Kulong?
Ni kita Raja Genali, Raja Lelabi?
Ni kita Raja Gumba, Raja Baya?
Kami ngasoh kita nyaga, ngasoh kita ngemata,
Kami ngasoh kita meda, ngasoh kita ngila,
Ngasoh kita ngiching, ngasoh kita merening,
Ngasoh kita nyukong, ngasoh kita nulong.
Nyangka ka dudi hari ila anak telesak,
Uchu ambu kami tu bisi bejalai, bisi nyemberai,
bisi karam, bisi tengelam.
Kami minta kita nanggong,
minta kita melepong ka sida.
Kami ngasoh kita nyagu,
minta kita ngintu sida.
Awak ka sida pulai nyamai, pulai gerai,
Pulai lantang, pulai senang,
Pulai nadai apa, nadai nama.

Udah tembu orang ke nyebut leka sampi tu ba tebing pendai,dia orang lalu nyayat manuk
lalu nyungga ka anak mit.Pengawa nyungga ke anak mit tu suah agi dipeda kitai lebuh maya Gawai Dayak.

Reti tauka tuju Orang nyungga ka anak mit ia nya awak ka ka iya likun maya bisi turun,maya mandi enggau bisi pejalai nengah ai tau ka sungai.Awak ka nadai apa nadai nama dudi ari ila laban ditulung di ibun semua Bunsu Jelu Ai.

Monday, November 23, 2009

LEKA SAMPI MAYA KITAI GAWAI DAYAK

Leka Sampi Gawai Daya


Sa, dua, tiga, empat, lima, enam, tuuuuuujuh!

Enda aku busong ngelangkah gunong,
Enda aku tulah ngelangkah tanah,
Enda aku danjan ngelangkah bulan,
Enda aku tumbang ngelangkah bintang!

Kaki aku udah bediri di segi besi belumpong,
Nyawa aku nyapa nyembah di klasah tikai bedong long.
Lengan kanan aku ditanggam beringan lanchum selong,
Pala aku di-bap singkap jalong jabong,
Blakang aku ditinggang seludang baju burong.

Laban aku tu ukai mungkal ukai nanjal,
Aku tu endang niti endang nali,
Baka ijok tampung penduk,
Baka rutan tampung danan,
Baka ira tampung lemba,
Baka wi tampung tali.
Pecah periuk tanah ganti periuk tani,
Padam bulan diganti matahari,
Parai orang ka tuai ganti tubuh kami,
Pambu orang ka dulu ganti kami ka dudi.

Kami tu deka ngintu gawai dayak,
Nitih ka pekat, ngimbai adat menoa Sarawak,
Ngibun durok kitai bansa,
Negi ka menira adat ugama menoa Malaysia,
Ngambika tampak rita idup bersama di mata dunya.

O….Hoi!

Nya baru aku ngangkat ka kita ke lama udah timpat,
Tinggang urat sebangki api.
Tu baru aku nyungkang kita ke lama udah tumbang,
Tinggang batang tebelian wi.
Aku nyerungkai kita ke lama udah parai,
Keranjai indai imbok kedidi.

(Tu aku ngangau ka aki kami Sera Gunting,
Ke tau nemuai ngagai gensiring langit kuning.
Ngangau ka tuai benama Begeri,
Ke dulu ngajar kitai beguna ka atau babi,
Laban iya ba indai ka Dara Manis Muka.

Aku ngangau ka aki kami ke benama Sarapoh,
Tuai ke berani nyanda bunoh,
Ringka-ringka ngema benong benda menaga.

Aku ngangau ka Aki kami Pateh Ambau,
Ke datai ari Pangkalan Tabau,
Peling lanting tawang ulih menang bedagang.

Aku mega ngangau ka Gerasi Belang Pinggang,
Seduai Rukok ke Pematak Bala Nyerang.

Aku ngangau ka Petara Betie “Brauh Gumbang”,
Seduai Datu Patinggi Gurang.

Aku ngangau ka Petara Jalir, Petara Gisang,
Petara Geringu, Petara Sumbang.

Aku ngangau ka Petara Gerijih Ai Marang,
Seduai Bangkam ke ngaram ka sampan buong Rajang.

Aku ngangau ka Tindin Pimpin Bragah Ngindang,
Seduai Entingi Keti Aur Tulang.

Aku ngangau ka Rekaya Tom Tajai Ngindang,
Enggau tuai entanak benama Unggang.

Ngangau ka Petara Uyut benama Bedilang,
Petara Atin apai Saang,
Petara Sabok Apai Mang,
Orang Kaya Dana Bayang,
Enggau Chulo bejulok Tarang.

Orang ngasoh aku ngambi ngabang,
Ngambi mansang,
Ngambi makai,
Ngambi nandai !)

Kita ka ari ili datai sabuah barong,
Kita ari ulu undor sabuah buong.
Kita ari langit nilik naka rekong,
Kita ari tanah nyengok naka punggong.
Ngabang abis, ngabang lengis,
Betambit pintu, bekaling alu,
Bekaling lantai, bekesai tikai.

Aku ukai ngangau ngapa, ukai ngangau pia,
Aku mai kita ngabang, mai kita mansang,
Mai kita makai, mai kita nandai.
Aku mai piring, mai ading,
Piring penganan, piring penyaran,
Piring Arak, Piring Tuak,
Udah sedia, udah nyengenda,
Ditikai wi, tikai peradani,
Ditikai rutan, tikai bemban.

Kita ke ngabang bakanya mega,
Anang tuboh puang, tuboh sabatang,
Anang mai tuboh murus, tuboh untus,
Tang mai ubat serangkap genap,
Mai batu teruba nemu,
Mai pengaroh gembar tuboh.

Anang engkah ngapa, engkah pia,
Engkah ba piring, engkah ba ading.
Ayan ka ba tegalan,
Lengka ka ba pedara,
Sikap ka di ketupat.
Ngambi ka kena peda, kena tela,
Kena iching, kena perening.
Awak ka kena genggam, kena simpan,
Kena sandoh, kena taroh,
Kena japai kena pegai.

Enggau sampi tu,
Aku Minta kami chelap-embab,
Minta gayu-guru,
Gerai-nyamai,
Bidik-lansik,
Betuah-belimpah,
Kaya-raja,
Aku minta tulang,
Minta pandang,
Minta iching,
Minta perening.

Awak ka kami mudah bulih duit, bulih ringgit,
Bulih padi, bulih puli,
Bulih reta, bulih tengkira,
Bulih setawak, bulih menganak.
Ngambi ka kami jelai rita, manah nama,
Nuchong baka bukit Rabong menoa,
Tinggi baka langit nungkat neraja,
Terang baka pandang bulan purnama.

Nya alai dinga ka kangau anak mensia, kangau anak uda,
Minta tulong, minta sukong kita.

Oooooohoi !!!

LEKA BIAU PIRING

LEKA BIAU MAYA MIAU PIRING



Sa, Dua, Tiga, Empat, Lima, Enam, Tuuuuujoh.

Enda aku busong ilang laya,
Megai langgai manok banda,
Kena aku miau ading piring pinang saleka,
Laban aku tu nampong jako sera nyawa,
Enggi aki kitai Rekaya,
Iya endang landik ngajar kitai bebasa,
Ka semua bala pengabang.

Enda aku busong laya pambu,
Megai langgai manok kelabu,
Kena aku miau ading piring kapu,
Laban aku tu endang nitih ka ajar nampong jako,
Enggi aki kitai Rekaya Jamban Atu,
Iya landik ngajar kitai bebasa ngena jako,
Nadai kala saru bekalih tunsang.

Aku tu miau sida Dara Santih bunsu Sirih ke tumboh betumbok takang,
Dara Chelum Bunsu Tum Sedi lulun atas bedilang,
Dara Bagau Bunsu Semakau rendang dagang,
Dara Sandu Bunsu Gentu daun pisang,
Sida tu sama udah digempuru ditu datai magang.

Aku tu mega miau sida Kumang Dara Simbut,
Bunsu Pulut Jantan Jentawang,
Bunsu penganan baka bulan rerak rumpang,
Dara Letup baka tangkup bunga kejumpang,
Enggau Endu Tematu Tali Betabu,
Bunsu Telu Manok indu kepayang mekang.

Nya alai letup pan udah ga chukop,
Asi pan udah ga bisi,
Pinang udah ga chukup magang,
Samoa perengka pan udah ga sedia,
Ditiap genap nadai timpang.

Nya baru aku ngangau ka sida ke tindok nakal singit,
Bejalai ngena burit,
Nya ga Bunsu Chapak Burak,
Ba-ukir ilak kesulai tandang.
Kita nya meh ka diasa nerima bala pengabang,
Diasoh nabi samoa orang.

Ooooooooooooooha! x 1

Tak lalu ketawa balat gaga,
Ading piring pinang saleka,
Udah dibiau enggau selanjau ijau manok banda,
Gaga diasoh nabi meri basa ngagai Petara,
Ke datai ari Tuchong Sandong Gemala,
Di bukit lilit Gerija,
Alai semuka dudok sembayang.

Nya orang ngembuan batu sedan bulan pernama,
Enggau batu takang bintang tiga,
Ambi ka ubat penyangga nyawa maioh pampang saribu guna,
Ngasoh panjai umor nguan menoa.

Lalu ketawa gaga rindu,
Pamping ading piring kapu,
Udah dibiau enggau selanjau ijau manok kelabu,
Nganti Apai Migu,
Datai ari munggu madang engkajang.
Nya orang ngembuan batu pupu gigi gumbang,
Ubat landik bejako ba gulu tugong orang.

Tak ketawa tuchum Dara Chelum,
Bunsu Tum Sedi Lulun atas bedilang,
Udah dibiau enggau selanjau ijau manok sigon,
Gaga nganti penatai Liba apai Dom,
Datai ari pun kara nurun maioh betunjang.

Tak depan-depan ketawa ading piring penganan,
Udah dikebau enggau selanjau manok jelayan,
Gaga nganti penatai Ini Andan,
Datai ari bulan ke meruan tuang-tuang,
Nya orang ke ngembuan ubat jadian mali langkang.

Tak lalu ketawa gagit deh piring pulut mit,
Udah dikebau enggau selanjau ijau manok kunchit,
Nganti penatai sida Apai Sabit Bekait,
Ari punggang tisi langit.
Nya orang ngembuan batu pengait,
Dikena ngulih ka duit mata wang.

Ketawa gaga amat asi ketupat,
Laban udah kena biau enggau selanjau ijau manok kepiat,
Nganti Kumang Dayang Sambat,
Indu orang di urat dandi nentang,
Nya ga indu pandai di pechunggai tunjok empat,
Landik ngebat tukang tengkebang.

Ketawa chaie-chaie ading piring sungki,
Udah kena kebau enggau selanjau ijau manok pungka laki,
Gaga nganti penatai Keling Aji,
Datai ari tuchong engkeraji padi,
Munyi negeri maioh orang.
Nya orang ke berani ati mutus kempang.

Piring rendai pan ketawa terai-terai,
Udah dibiau enggau selanjau ijau manok tawai,
Gaga nganti Raja Selampandai,
Datai ari menoa iya di Tatai Tanah Nyadai,
Redai terabai rampai temiang.
Nya orang ke ngembuan batu nyiur nyuntai,
Enggau batu bingka lia mulai,
Nya ga ubat besai ngasoh gerai,
Tau mudah bulih utai,
Ngasoh gayu guru gerai nyamai.

Ketawa gaga ading piring penganan jala,
Udah dikebau enggau selanjau ijau manok banda,
Gaga nganti Raja Simpulang Gana,
Datai ari Letong Jalong Temaga,
Tinggang bunga nuyan meranggang,
Nya orang ti ngembuan leka sesangga tepang,
Enggau taring uting babi menoa,
Kena kitai ngintu simpuli padi paya,
Ngambi ka tak sebaka manah magang.

Lalu taong-taong munyi ketawa ading pimping piring tepong,
Udah di kebau enggau selanjau ijau manok tuntong,
Gaga nganti penatai Aki Lang Menaul Buban,
Ari engkeleman bulan mandang,
Aki Lang Menaul Tuntong,
Ari Kebong Langit Ngeruang,
Nya orang ke ngembuan batu pugu danau kampong,
Pengantong upong balang beraang,
Enggau ubat mali rampong,
Ngasoh betampong tau serang.

Panjai ai, panjai kekira,
Luas langit, luas dunya,
Pegai tegoh batu indu gemala,
Ngambi ka tampak nama,
Jelai berita dinga orang bap dunya bumi belinggang.

Gayu ko antu,
Nadai apa ko Petara,
Semua kitai bulih pengelantang.

Ooooooooha ! x 3

Note:
Udah tembu miau tu, perengka piring pan lalu dibagi ba dalam siti-siti chapak. Udah genap piring dibagi, nya baru nyampi ngangau ka petara, bunsu antu enggau petara aki petara ini ke udah parai. Sida tu diasoh datai ngabang nitih ka bansa pengawa gawai kitai.

Perengka dikena ngaga piring biasa:

Semakau & daun apong (Tobacco & wrapper)
Perengka pinang (pinang, sirih, kapu, gambir) dalam baku
Asi Amat (Cooked rice)
Garam (Salt)
Asi Manis (sweet fermented rice)
Ketupat (glutinous rice cooked in palm leaves)
Asi pulut burak, merah, kuning & chelum (white, red, yellow & black glutinous rice cooked in bamboo)
Penganan iri (rice cake)
Sagun (made of coconut powder & rice flour)
Beras Kuning (yellow rice – for sprinkling the piring)
Letup or rendai (puffed rice or pop rice)
Telu manok (hard boiled egg)
Telaga (a small cup containing rice wine)
Bulu manok kena nyampi & bebiau, dichabut lalu diunsut enggau darah manok nya empu (a feather from fowl used during prayer is plucked out and dipped in its blood when it is killed)
Chara magi tauka mela piring:




Tabur ka letup (digaga ari beras pulut) enggau beras kuning.
Bagi pinang, sirih, kapu enggau gambir.
Bagi insap – rukok apong enggau semakau.
Bagi asi enggau asi pulut – asi burak, pulut burak, pulut chelum, pulut merah enggau pulut kuning.
Bagi tumpi (kuih digaga ari tepong mulong), penganan penyaran, sungkui (digaga ari beras tutok dibungkus enggau daun pisang), ketupat (tau enda ibuh enti bisi asi pulut), sagun (digaga ari tepung beras enggau nyiur parut).
Bagi pisang.
Bagi garam ngagai tiap iti pinggai tauka sarang piring.
Bagi telu manok.
Udah nya baru ngambi manok dikena nyampi. Leka sampi mesti nitih ka bansa gawai. Tembu nyampi lalu tabur ka letup beras pulut enggau beras kuning. Selamat ngintu ari gawai ngagai kita semua.
REBAK BARU PENAMPUNG PESAKA LAMA


Leonard Linggi
EmaI :swtheart06@gmail.com


BALA KITAI KA REBAK BARU

Nyadi ke terubah iya aku dulu meri tabi basa ngagai bala kitai ke bisi nemuai ngagai blog Rebak Baru Penampung Pesaka Lama tu.Aku mega meri besai terima kasih ngagai bala ke udah datai,udah nguang ngagai blog tu.kebuah pia,iya nya laban udah sama meri sukung enggau aku nuking lalu nan ka Pesaka lama kitai bansa iban.

Enggau tu mega aku sekali agi meri besai terima kasih ngagai Mr.Gregory Nyanggau
Mawar laban ka udah ngaga blog iya empu ia nya IBAN CULTURAL HERITAGE.Terima kasih ngagai nuan aya.Laban ari blog nuan IBAN CULTURAL HERITAGE mayuh mantu aku begiga ka research baka sida Jerita Lama,Adat,Main Asal Ngau mayuh agi utai ka bukai ke enda ulih ditusui aku ditu.

Aku mega ngarap ka kitai ka rebak baru tu ulih sama nyukung bansa kitai lalu nan ka reta tengkira ka udah ditinggal ka Aki,Ini kitai menya.Enti enda pia,kada ke bansa kitai,jaku kitai,dikelala agi.Kelebih agi iya adat bansa kitai iban,main asal kitai
Ka enda tau enda dekemeran ke kitai.